Boomspinazie – veelzijdige pionierplant

Hebt u ook zaadjes van de Boomspinazie (Magenta-melde) gekregen? Hier vindt u informatie over deze plant, het gebruik in de keuken en teeltwijzen.

Pas geplante magentamelde, eind mei.

Situaties ter gebruik

Magenta-melde (Chenopodium giganteum) is een lid van de Ganzenvoetfamilie. Daarmee is het familie van de Brave Hendrik (Chenopodium bonus-henricus)). Een van de belangrijke verschillen tussen deze twee is dat de Magentamelde een eenjarige soort is en de Brave Hendrik een meerjarige. En wat voor een eenjarige is het! Een pionier die even makkelijk groeit als het bekende onkruid melde. Daar lijkt deze Boomspinazie ook op, maar dan is ie lekkerder en mooier, een eetbare sierplant. In situaties waarin een pionier goed van pas komt, zoals in moestuinen, is Magenta-melde een veelzijdige plant die een goede oogst geeft.

In steden en andere plekken waar er weinig ruimte beschikbaar is, is de boomspinazie óók handig toepasbaar. U kunt namelijk zo oogsten (zie hieronder) dat u aanstuurt op een lange plant die veel verticale ruimte inneemt – en dus weinig oppervlakte beslaat. Omdat deze pionier zo snel aangroeit, kunt u relatief vaak oogsten.

Smaak

Dezelfde planten eind juli (er zijn op dat moment al met regelmaat talloze zijtakken van geoogst). Hoe groot de boomspinazie kan worden, ziet u via de link in dit artikel.

De smaak is licht nootachtig, en lijkt ook wel wat op die van de ‘gewone’ spinazie. Omdat de smaak niet zeer uitgesproken is kan Magentamelde goed dienen als verse, voedzame basis voor salades, roerbak en soep. Een plant die zich goed leent voor allerlei variatie. Met de magentakleurige topjes kunt u smeltende boter roze kleuren.

Teeltwijze en verwerking

  • Zaaien in het voorjaar. Dit komt niet zo nauw. Voortrekken (opkweken) is nuttig als u veel slakken in de moestuin verwacht.
  • De jonge blaadjes zijn te verwerken in salades.
  • De iets grotere bladeren veeleer voor roerbak en soep.
  • Er kan dus heel veel mee. Graag een recept? Hier heb ik er eentje opgeschreven: Magenta-melde op schuitjes met geitenkaas.
  • De echt grote, taaie bladeren en stelen zijn minder makkelijk te verwerken/verteren.
  • Blijf daarom oogsten voor steeds jonge aangroei van zijscheuten met jonge bladeren.
  • Een bos magentamelde kunt u enkele dagen in de koelkast bewaren of op een vaas uit de zon.
  • Oogst steeds de zijtakken om de plant hoog en smal te laten blijven.
  • Oogst steeds de top(pen) om een lage, volle plant te krijgen.
  • Blijf oogsten zodat de plant nog geen zaad gaat maken.
  • Vervolgens kunt u de planten laten bloeien voor de bijen en om zaad te oogsten.
  • Hoe groot kan een boomspinazie worden? Zie de onderste foto op deze pagina: http://marankespoor.nl/hugelkultur/.

Vraagt u zich nu af of de magentamelde als pionierplant niet een ‘onkruid’ wordt dat zichzelf almaar blijft zaaien? Dat gebeurt. Maar door de roze (magenta) kleurige ‘hartjes’ van de kiemplantjes is dit een zeer makkelijk onkruid om te wieden. Puur vanwege de niet te missen herkenbaarheid. Beter een ‘baby-boomspinazie’ dan op dezelfde plek een andere kiemende melde of andere onkruidjes. Het is daarmee dus meteen  een ‘sierlijke onkruidverdringer’.
Bij het bloeien van de plant verdwijnt de magentakleur. Bijen lijken dol te zijn op de veelheid aan onopvallende bloempjes.

Lente op Oost Indisch Groen

Permacultuur is een ontwerp-wetenschap gebaseerd op ethiek. Als ethische beginselen gebruik je ‘zorg voor de mens’, ‘zorg voor de aarde’ en ‘eerlijk delen’. Waar die 3 elkaar versterken heb je een systeem dat kan blijven bestaan. Om zo’n systeem te ontwerpen gebruik je ecologische wetmatigheden die je afkijkt van hoe de natuur in elkaar zit.

De sociale aspecten van permacultuur komen mooi tot uitdrukking op Oost Indisch Groen. Dit project is mede gestart door twee permaculturisten die bij Maranke Spoor zijn afgestudeerd. Dit project, Oost Indisch Groen in Amsterdam-Zeeburg, vierde de opening van het nieuwe  seizoen met een leer-, doe-en ontmoetingsdag.

Een klein openlucht-college door Maranke Spoor, een paar klussen waar veel handen voor nodig waren (en daarmee zo gepiept), zaaien, oogsten, koken, mensen ontmoeten, muziek… Reken maar dat dit project is ontworpen met echte aandacht. In uw buurt ziet alles er natuurlijk weer heel anders uit, maar dit is zo te zien hoe functionele diversiteit voor een boel mensen werkt in deze buurt tussen Flevopark en Javaplein in Amsterdam-Zeeburg, in dit seizoen van 2014.

Hier is een kleine impressie, en een link naar meer beeld-en-geluid.

Meer zien?

Meer leren?