Hablitzia tamnoides

[Hablitzia tamnoides  |  seedlings  |  pictures photos images  |  young plants  |   Amaranthaceae]

Hablitzia tamnoides is pas sinds heel kort in de Maas-Rijndelta aan het opkomen. Opkomen, letterlijk, nu ik ze voor het tweede jaar op rij heb gezaaid. Je hoeft ze niet elk jaar opnieuw te zaaien want het is een meerjarige (vaste) plant. Maar ik wilde er graag meer in de tuinen zetten.

Deze plantensoort moet koud gestratificeerd worden: ik zette de gezaaide bakjes, met goed drainerende zaaigrond, gedurende 3-4 weken in de koelkast om een winterperiode te simuleren. Grond niet te nat, deksel op het zaaibakje (waarvan het ventilatieklepje op een klein kiertje staat). [Remember this plant needs stratification: after sowing in well draining soil I put the trays in the fridge for 3-4 weeks to simulate a winter period. Covered with a lid which allows a little bit of ventilation.]

Omdat ik pasgeleden op de Aseed zadenruilbeurs in Den Bosch, samen met Maranke Spoor zaadjes heb verspreid van deze Kaukasische klimspinazie alias rankspinazie, heb ik foto’s gemaakt van de kiemplantjes, opdat je ze kunt herkennen. Je ziet ook dat een van de kiemplantjes op dat moment nog een zaadje op het kiemblaadje had zitten geklemd.

hablitzia tamnoides var kaukasica seedling3_phatch hablitzia tamnoides seedling2_phatch

[addition on May 16, 2013 – toevoeging] Twee weken later zijn de jonge plantjes al goed geworteld, en hebben ze een aantal blaadjes. Ze krijgen een groter potje, met meer compost in het aardemengsel.
[Two weeks later, the roots have developed quite well, and the young plants have made a number of leaves. It’s time for a bigger pot (or planting out in the garden). With a new soil mix: more compost. This is how they look like in their new pots (I don’t plant them out yet because it’s raining all the time and there are a lot of snails about.) Also they receive a supporting branch as they start climbing/shooting.]

hablitzia tamnoides seedling ready for 2nd potting or planting out hablitzia tamnoides seedling in 2nd potting hablitzia tamnoides seedling in 2nd potting-closeup

Als je er heel goed voor zorgt zouden ze er in theorie als volgt uit kunnen zien binnen een jaar (dit was bij iemand uit Marankes netwerk op zandgrond met fijne compost én een slakkenbarrière, inderdaad binnen één zomer) – maar meestal zien ze er zo pas uit na twee à drie jaar. [This is 1 Hablitzia tamnoides that I have grown from seed in 2012,  in someones garden who looked after it very well. On sandy soil with snail protection and regularly feeded with sifted compost, this is the growth of one summer! Normally, they look like this after 2 or 3 years.]

hablitzia tamnoides var kaukasica plant2_phatch

De Kaukasische klimspinazie blijkt vooralsnog inderdaad winterhard, althans de planten die ik in 2012 had gezaaid en uitgezet, komen weer mooi op. [Re-emerging perennial Hablitzia in the second year after sowing, at the beginning of May.]

hablitzia tamnoides re-emergent 2nd year-a hablitzia tamnoides re-emergent 2nd year-b

See also

Boomspinazie – veelzijdige pionierplant

Hebt u ook zaadjes van de Boomspinazie (Magenta-melde) gekregen? Hier vindt u informatie over deze plant, het gebruik in de keuken en teeltwijzen.

Pas geplante magentamelde, eind mei.

Situaties ter gebruik

Magenta-melde (Chenopodium giganteum) is een lid van de Ganzenvoetfamilie. Daarmee is het familie van de Brave Hendrik (Chenopodium bonus-henricus)). Een van de belangrijke verschillen tussen deze twee is dat de Magentamelde een eenjarige soort is en de Brave Hendrik een meerjarige. En wat voor een eenjarige is het! Een pionier die even makkelijk groeit als het bekende onkruid melde. Daar lijkt deze Boomspinazie ook op, maar dan is ie lekkerder en mooier, een eetbare sierplant. In situaties waarin een pionier goed van pas komt, zoals in moestuinen, is Magenta-melde een veelzijdige plant die een goede oogst geeft.

In steden en andere plekken waar er weinig ruimte beschikbaar is, is de boomspinazie óók handig toepasbaar. U kunt namelijk zo oogsten (zie hieronder) dat u aanstuurt op een lange plant die veel verticale ruimte inneemt – en dus weinig oppervlakte beslaat. Omdat deze pionier zo snel aangroeit, kunt u relatief vaak oogsten.

Smaak

Dezelfde planten eind juli (er zijn op dat moment al met regelmaat talloze zijtakken van geoogst). Hoe groot de boomspinazie kan worden, ziet u via de link in dit artikel.

De smaak is licht nootachtig, en lijkt ook wel wat op die van de ‘gewone’ spinazie. Omdat de smaak niet zeer uitgesproken is kan Magentamelde goed dienen als verse, voedzame basis voor salades, roerbak en soep. Een plant die zich goed leent voor allerlei variatie. Met de magentakleurige topjes kunt u smeltende boter roze kleuren.

Teeltwijze en verwerking

  • Zaaien in het voorjaar. Dit komt niet zo nauw. Voortrekken (opkweken) is nuttig als u veel slakken in de moestuin verwacht.
  • De jonge blaadjes zijn te verwerken in salades.
  • De iets grotere bladeren veeleer voor roerbak en soep.
  • Er kan dus heel veel mee. Graag een recept? Hier heb ik er eentje opgeschreven: Magenta-melde op schuitjes met geitenkaas.
  • De echt grote, taaie bladeren en stelen zijn minder makkelijk te verwerken/verteren.
  • Blijf daarom oogsten voor steeds jonge aangroei van zijscheuten met jonge bladeren.
  • Een bos magentamelde kunt u enkele dagen in de koelkast bewaren of op een vaas uit de zon.
  • Oogst steeds de zijtakken om de plant hoog en smal te laten blijven.
  • Oogst steeds de top(pen) om een lage, volle plant te krijgen.
  • Blijf oogsten zodat de plant nog geen zaad gaat maken.
  • Vervolgens kunt u de planten laten bloeien voor de bijen en om zaad te oogsten.
  • Hoe groot kan een boomspinazie worden? Zie de onderste foto op deze pagina: http://marankespoor.nl/hugelkultur/.

Vraagt u zich nu af of de magentamelde als pionierplant niet een ‘onkruid’ wordt dat zichzelf almaar blijft zaaien? Dat gebeurt. Maar door de roze (magenta) kleurige ‘hartjes’ van de kiemplantjes is dit een zeer makkelijk onkruid om te wieden. Puur vanwege de niet te missen herkenbaarheid. Beter een ‘baby-boomspinazie’ dan op dezelfde plek een andere kiemende melde of andere onkruidjes. Het is daarmee dus meteen  een ‘sierlijke onkruidverdringer’.
Bij het bloeien van de plant verdwijnt de magentakleur. Bijen lijken dol te zijn op de veelheid aan onopvallende bloempjes.